Onze voorouders hebben mede door de kennis en kunde die ze uit Afrika hebben meegenomen, de slavernij en de mensonterende omstandigheden die erbij kwamen kijken overleefd. Ze hadden kennis en kunde op verschillende gebieden en zo ook op het gebied van algehele gezondheid. Kennis en kunde die zij hebben uitgebouwd in de Amerika’s al dan niet met uitwisseling van de inheemse bevolking. Aan de hand hiervan hebben onze voorouders verschillende gebruiken en gewoontes ontwikkeld die ter preventie en/of genezing ingezet werden. Enkele van deze gewoontes en gebruiken hadden een positieve invloed op hun microbioom. In dit stuk lichten we enkele gewoontes en gebruiken toe met betrekking tot voeding die een positieve rol speelden op het gezond houden van het darmmicrobioom van onze voorouders en die wij ook nu nog kunnen gebruiken.
Ons microbioom is de verzameling van alle micro-organismen die op en in ons lichaam leven zoals bacteriën, virussen, schimmels en gisten. In dit stuk hebben wij het vooral over de micro-organismen die de flora in ons maagdarmstelsel vormen wanneer wij spreken van microbioom. Ons microbioom speelt een belangrijke rol in het verteren van onze voedsel, met name vezels, en het beschermen tegen ziekteverwekkers. Ons microbioom speelt een belangrijke rol in onze mentale en fysieke gezondheid. Ons gedrag, milieu en onze voeding speelt een belangrijke rol in het onderhouden van ons microbioom voor een goede gezondheid.
Ziekte- en genezing
Vanuit Afrika hebben onze voorouders de filosofie meegenomen dat wat jij als voeding tot je neemt, jou ziek kan maken, maar ook kan genezen. Hierbij was ook de gedachte dat ziekte dus ook kan beginnen in het maagdarmstelsel. In de filosofie van onze voorouders was het houden van een gezond innerlijk ecosysteem belangrijk voor het gezond worden en blijven. Dit heeft ervoor gezorgd dat onze voorouders verschillende gewoontes en gebruiken hadden om te zorgen dat zij in diverse omstandigheden gezond konden blijven.
Diversiteit
Onze voorouders maakten gebruik van een grote diversiteit aan groente, fruit, kruiden en specerijen voor zowel medicinaal als culinair gebruik. Het dieet van onze voorouders was in de basis plantaardig. Het eten van voeding die onder prebiotische en probiotische voeding vallen werden gegeten voor een gezonde darmflora. Zo kun je denken aan knoflook, uien, bananen en papaja. Verder gebruikten ze ook kruiden die een positieve invloed hadden op hun ecosysteem, zoals kaneel, gember en cayennepeper. Deze voeding heeft allemaal een positief effect op ons microbioom en gaan tevens ook ontstekingen in onze darmen tegen. Verder zorgen groente, fruit, kruiden en specerijen voor nutriënten zoals antioxidanten, vitamines en mineralen.
Vasten
Voordat vasten en intermitting fasting helemaal hip werden, maakten onze Afrikaanse voorouders al gebruik van periodiek vasten (intermitting fasting) om hun darmflora te reguleren en zo te zorgen voor genezing of als preventiemiddel tegen ziekte. Dit vasten gebeurde op verschillende manieren, zoals om de dag eten of een weekend lang niet eten en alleen drinken of door korte periodes van de dag vast voedsel te eten en verder niet. Vasten heeft een positieve invloed op de diversiteit en hoeveelheid van ons microbioom.
Gezamenlijk eten
Een andere belangrijke gewoonte die onze voorouders erop nahielden was samen eten. In Afrika en de diaspora zijn sociale relaties belangrijk. Er werd dagelijks samen gegeten. Soms aten hele dorpen tegelijk met elkaar. Overigens werd het eten ook collectief verbouwd, gevangen en bereid. Dit zorgde ervoor dat eenzaamheid zelden voorkwam. Eenzaamheid heeft een negatieve werking op ons microbioom, maar een groot positief sociaal netwerk heeft daarentegen een positieve invloed op onze diversiteit en dichtheid van ons microbioom. Tevens hebben onderzoeken uitgewezen dat mensen die consistent met hun familie samen eten, meer groente en fruit eten en daarmee ook meer nutriënten binnenkrijgen die belangrijk zijn voor je interne ecosysteem en je algehele gezondheid. Daarnaast zorgt het voor vermindering van het consumeren van voeding die een negatieve impact heeft op je darmflora zoals fastfood, snoepjes en frisdrank. Verder zorgt het delen van ervaringen met elkaar ervoor dat die ervaring intenser wordt beleefd. Dus het delen van een heerlijke (voedzame) maaltijd zorgt ervoor dat jij dit nog prettiger ervaart dan wanneer je dezelfde maaltijd alleen zou eten. Een goed gevoel en het ontbreken van stress zorgen ook voor een goed gebalanceerd microbioom.
Dit zijn enkele voorbeelden van gebruiken en gewoontes die onze voorouders hadden met betrekking tot voeding die een positieve invloed hadden op hun microbioom en daarmee ook hun algehele gezondheid. Het zijn gewoontes en gebruiken die nu nog handig zijn om zelf toe te passen in je routine om gezond te worden en/of blijven. Je kunt ze alle drie toepassen, maar je kunt ze ook één voor één toepassen om er zo geleidelijk aan te wennen. Mocht je hulp nodig hebben op dit gebied of op een ander gebied met je gezondheid, dan kun je altijd een afspraak inplannen bij ons.
Literatuurlijst
Chapman-Novakofski, K. (2020). Family meals. Journal Of Nutrition Education And Behavior, 52(11), 994. https://doi.org/10.1016/j.jneb.2020.09.012
Do the Benefits of Fasting Extend to the Gut Microbiome? (2022, 27 april). Natural Medicine Journal. https://www.naturalmedicinejournal.com/journal/do-benefits-fasting-extend-gut-microbiome
Editor. (2024, 29 augustus). Loneliness can affect microbiome. Naturopathic Doctor News And Review. https://ndnr.com/naturopathic-news/loneliness-can-affect-microbiome/
Khine, W. W. T., Haldar, S., De Loi, S., & Lee, Y. (2021). A single serving of mixed spices alters gut microflora composition: a dose–response randomised trial. Scientific Reports, 11(1). https://doi.org/10.1038/s41598-021-90453-7
Lu, Q., Summanen, P. H., Lee, R., Huang, J., Henning, S. M., Heber, D., Finegold, S. M., & Li, Z. (2017). Prebiotic Potential and Chemical Composition of Seven Culinary Spice Extracts. Journal Of Food Science, 82(8), 1807–1813. https://doi.org/10.1111/1750-3841.13792
Microbioom. (z.d.). https://mobiel.voedingscentrum.nl/encyclopedie/microbioom.aspx
Pérez‐Gerdel, T., Camargo, M., Alvarado, M., & Ramírez, J. D. (2023). Impact of Intermittent Fasting on the Gut Microbiota: A Systematic Review. Advanced Biology, 7(8). https://doi.org/10.1002/adbi.202200337
Professional, C. C. M. (2024, 19 juni). Gut microbiome. Cleveland Clinic. https://my.clevelandclinic.org/health/body/25201-gut-microbiome
Sharing Makes Both Good and Bad Experiences More Intense. (z.d.). Association For Psychological Science – APS. https://www.psychologicalscience.org/news/releases/sharing-makes-both-good-and-bad-experiences-more-intense.html