Ook wij van Blaka hebben de film Black Panther bekeken. Wij zijn van mening dat elke film meerdere lagen en boodschappen, oftewel een bepaalde codering, heeft die wij kunnen gebruiken in ons dagelijkse leven. Omdat deze film zo een grote impact heeft, dachten wij van Blaka dat het leuk zou zijn om een Black Panther decoded met jullie te delen. Dit artikel is het tweede deel van de Black Panther decoded van Blaka die wijzelf en jullie misschien nu ook kunnen gebruiken voor je eigen holistische welzijn.
De vorige Black Panther decoded die jullie van ons lazen had als thema relaties (Heb jij dit artikel nog niet gelezen? Klik dan hier om het te lezen.) Daarin vertelden we jullie over de verschillende codes omtrent relaties. Dit keer hebben wij als thema spiritualiteit, want ook dit thema is volop te zien in de film. Veel mensen vergeten het feit dat Afrikaanse mensen al spiritueel waren en zich al bezighielden met spiritualiteit ver voordat zij in aanraking kwamen met andere volkeren. Voordat Afrikanen Christelijk of Islamitisch werden hadden zij de natuurlijke Afrikaanse spiritualiteit. En zelfs toen ze als slaaf werden gemaakt en naar de andere kant van de wereld werden verscheept namen ze deze spiritualiteit mee. De film geeft mooi enkele van deze natuurlijke en traditionele Afrikaanse spirituele gebruiken weer.
Heb je Black Panther nog niet gekeken? Houd er dan rekening mee dat in onderstaande tekst wel verwezen wordt naar scenes uit de film.
Ausariaanse “mythe”
Een van de meest duidelijke en bekendste spirituele symbolen of codes in de film is de Ausariaanse mythe. Deze loopt namelijk door de gehele film heen. Voordat we verder gaan willen we eerst een misvatting rechttrekken. De zogenoemde Egyptologen en antropologen (voornamelijk van westerse oorsprong) noemen verhalen als die van Ausar en andere verhalen die wij van onze voorouders hebben meegekregen “mythes”, maar deze verhalen zijn veel meer dan overleveringen van generatie op generatie, zoals mythes betekenen. Het zijn eerder metaforen. Deze verhalen zoals die van Ausar (we zullen het verder de metafoor van Ausar in plaats van mythe van Ausar noemen) zijn een metafoor van bepaalde processen, tijdstippen en energieën die er zijn die wij niet met het blote oog kunnen zien, maar die wel een invloed op ons hebben. De verhalen die wij van onze voorouders meekregen in en uit Afrika zijn dus meer dan alleen verhaaltjes, ze hebben meerdere lagen van betekenis en zijn metaforen. De Anansi verhalen vallen daar ook onder. Voor de mensen die het verhaal van Ausar niet kennen volgt een korte samenvatting.
Ausar was een koning in Kemet (oud Egypte) en hij had een broer Set (oorsprong van het woord satan) die op den duur jaloers werd op zijn broer. Uiteindelijk vermoord Set zijn broer en snijdt hem in 14 stukken en verspreidt deze stukken over de gehele wereld. Auset, de vrouw van Ausar, en haar zus Nebt-het gaan op zoek naar de stukken lichaam van Ausar om die weer bijeen te brengen. Auset wordt zwanger van Ausar en bevalt van een zoon genaamd Heru (de oorsprong van het woord hero). Heru is echter de reïncarnatie van zijn vader Ausar en gaat de strijd met zijn oom Set aan. Met behulp van o.a. zijn vriendin Het-Heru en de wijze Djehuti wint hij de strijd van zijn oom Set, die uiteindelijk een volgeling van hem wordt.
Zoals wel vaker met films uit Hollywood is ook in Black Panther het verhaal van Ausar als blauwdruk gebruikt voor de verhaallijn, al is het verhaal niet precies overgenomen. Het gevecht tussen T’Challa en Killmonger is afgeleid van enerzijds het gevecht van Ausar en zijn jaloerse broer Set die vindt dat hij de troon verdient en anderzijds het gevecht tussen Heru, de reïncarnatie van Ausar, en Set. Ausar, Set, Heru en Auset zijn wat er in Kemet Netjers worden genoemd. Netjers zijn verpersoonlijkingen van natuurkrachten en elementen die onzichtbaar zijn, maar toch een invloed hebben in ons leven. Deze Netjers worden door de meeste mensen ook wel goden genoemd, wat niet helemaal correct is, maar die discussie is misschien stof voor een ander artikel. Wat in Kemet Netjers werden genoemd worden door de Akans in Ghana Abosom genoemd, de Yoruba uit Nigeria noemen ze Orishas en in Suriname worden ze Winti’s genoemd. Zo staat de vader van T’Challa symbool voor Ausar die bij de Yoruba’s Obatala wordt genoemd en in Suriname Loko. Deze staat voor de vader, voor de leider en begeleider van de gemeenschap. T’Challa staat voor zowel Ausar als Heru. Heru wordt bij de Yoruba’s Shango en bij de Surinamers Jaw genoemd. Dit symboliseert de rol van de held en een leider dat voorbeeld is voor zijn volk door een ijzeren wil. Okoyo, de generaal van het leger, en Shuri het zusje van T’Challa zijn twee kanten van Herukhuti, die in Yoruba Ogun wordt genoemd en in Suriname Djibri. Deze Winti, Netjer, Orisha staat voor technologie, maar ook voor oorlog, krijgskunst en ijzer. Een laatste voorbeeld is Ramonda die Auset, de vrouw van Ausar, symboliseert. Bij de Akans wordt Auset, Asase Yaa genoemd, bij de Yoruba’s heet ze Yemaya en in Suriname Aisa. Zij symboliseert, wijsheid, verzorging en is de moeder der moeders. Zoals je kunt lezen staat elk van deze Netjers, Orishas, Abosom of Winti’s voor een bepaald proces, bepaalde persoonlijkheid en taak of rol in het web van de al creërende kracht die in Kemet Amen-Ra werd genoemd, bij de Yorubas Oludumare, de Akans Nyame en de Surinamers Anana of in Europa God.
Communiceren met onze voorouders
In de film zijn ook vele rituelen te zien die wij terug kunnen vinden in diverse Afrikaanse en diaspora culturen. Een van de belangrijkste rituelen die te zien is, is wat men noemt voorouderverering. Hoewel wij begrijpen waarom men het zo noemt, moeten we zeggen dat het niet correct is. Mensen van Afrikaanse oorsprong deden en doen aan voorouderverering. Het is al sinds de oudheid zo dat wij aan voorouderverering doen door te leven zoals onze voorouders dat deden die de hoge beschavingen hadden die tot op de dag van vandaag niet geëvenaard zijn. Maar de rituelen die wij tegenwoordig voorouderverering noemen, is echt communiceren met onze voorouders. Onze voorouders wisten dat de dood slechts een fase en proces is in het cirkel des leven. Onze voorouders wisten dat de doden niet dood zijn als in weg en niet meer bestaan, maar dat zij in een andere vorm leven, namelijk die van een hoge vibratie, dan wij die de overgang nog niet hebben gemaakt. Dit is iets dat onze voorouders duizenden jaren geleden al wisten en in het westen pas onderstreept werd door Einstein met de relativiteitstheorie. Einstein zei namelijk dat energie niet gecreëerd nog vernietigd kan worden, het kan alleen van vorm veranderen. De rituelen zijn dus geen voorouderverering, maar communicatie met de voorouders. Dat is in de film heel mooi te zien bij het stuk waarbij eerst T’Challa ritueel wordt begraven en dan zijn vader tegenkomt en gesprekken met zijn vader voert. Later zien we het ook bij Killmonger die ook ritueel wordt begraven en gesprekken met zijn vader voert.
Wakanda groet
Ook de bekende Wakanda groet die nu door iedereen overal ter wereld wordt nagedaan komt voort uit Afrikaanse spiritualiteit. Wie goed oplet ziet de groet steeds weer terugkomen en niet alleen als groet. Je ziet het terugkomen bij het inwijdingsritueel en de challenge voor de troon van de Black Panther. Daar zie je iedereen met hun armen op de borst gekruist en in de tussentijd schokken ze met hun schouders en ademen synchroon op een bepaald ritme. Iedereen die verstand heeft van Winti weet dat ook de Obia’s in Winti met diezelfde arm gebaard (dus gekruist) over de borst wordt gedanst en ook hetzelfde ritme qua ademhaling wordt aangehouden, alleen is het tempo vaak iets hoger. Wat tijdens de film wordt gedaan en wat in de film wordt gesymboliseerd is de beïnvloeding van het elektromagnetische (je aura) veld om ons heen. Als er een groep mensen bij elkaar is, is er behalve een persoonlijk elektromagnetisch veld ook een groeps elektromagnetisch veld. Onze voorouders wisten dat als je elkaars elektromagnetisch veld op elkaar afstemt dat het groeps elektromagnetische veld prettig kan aanvoelen, wat bevorderlijk is voor de samenwerking. Vandaar dat je soms met een groep mensen een gesprek kan voeren of iets samen aan het doen bent en het prettig aanvoelt en voortvarend gaat, maar dat zodra er iemand anders bijkomt die er niet vanaf begin bij was, het anders en onprettig aanvoelt. De oorzaak is dat de persoon nog niet in hetzelfde ritme en tempo zit met de groep en het persoonlijke elektromagnetische veld van die persoon zorgt voor hapering van het elektromagnetische veld van de groep. Een ander moment dat de Wakanda groet terugkomt, maar niet perse als groet, is tijdens de rituele begraving om naar de dimensie van de voorouders te gaan. De pose die daar wordt aangenomen is een bekende pose van Smai Tawi. Voor de mensen die Smai Tawi niet kennen, kunnen we het kort en simpel uitleggen, het is de oudste en eerst geregistreerde vorm van Yoga. Het is de yoga vorm uit Kemet (oud Egypte). De pose die wordt aangenomen, liggend met de armen gekruist over de borst, heet hoe kan het ook anders de Ausar pose. Dit is een link en bevestiging van het onderliggende verhaal van Ausar dat wij eerder al aanhaalden als een van de spirituele codes in Black Panther.
Adinkrasymbolen
Tot slot willen wij jullie bewust maken van het feit dat er ook met veel symbolen wordt gewerkt in de vorm van Adinkrasymbolen in de kleding en accessoires, zoals bijvoorbeeld een ketting. Adinkrasymbolen zijn symbolen die gecreëerd zijn in Ghana en Ivoorkust en deze vertegenwoordigen begrippen en spreuken. Elk adinkrasymbool heeft een eigen betekenis. Adinkrasymbolen zijn de West-Afrikaanse versie van de Metu Neter (hiëroglyfen) uit Kemet (Egypte). In Black Panther is er een duidelijke samenhang te zien tussen de persoon bij wie het betreffende symbool zichtbaar is en de situatie waarin de persoon zich bevindt. Omdat ook deze symbolen veel voorkomen in de film hebben wij ervoor gekozen om maar een paar te benoemen. Een voorbeeld is de ketting van Klaue. Deze draagt hij tijdens de gehele film. Dit symbool ”EPA” staat voor handboeien, de wet, rechtvaardigheid en slavernij. In onze eerste decoded gaven we al aan dat Klaue de Westerse slavenhandelaar symboliseert, dit wordt onderstreept door het Adinkrasymbool aan zijn ketting. Een ander voorbeeld is het symbool “Wawa aba” dat zichtbaar is op de bovenkleding van Shuri wanneer T’Challa terug is in Wakanda en met zijn moeder en zusje praat. Dit symbool staat voor de zaad van de wawa boom. Het betekent dapperheid, sterk zijn en vasthoudendheid.
Wanneer T’Challa voor het eerst zijn vader T’Chaka ziet, zijn er een aantal symbolen zichtbaar op de kleding van T’Chaka. Een van de symbolen die zichtbaar is, is “Nyama Biribi Wo Soro”, wat staat voor hoop. Het is een herinnering dat God’s woonplaats in de hemel is, waar hij kan luisteren naar alle gebeden. Dit is precies waar T’Challa op dat moment naar op zoek is. Een ander symbool dat zichtbaar wordt, is “Adinkrahene”. Dit symbool staat voor grootheid, charisma en leiderschap. Het staat voor het belang van het uitvoeren van de rol als leider. Voorheen was T’Chaka de leider, de koning, van Wakanda en nu dient T’Challa deze rol te vervullen. T’Challa is op zoek naar hoop en kracht om zijn rol als koning te vervullen. Zijn vader moedigt hem aan en spreekt de woorden “Stand up, you are a king.” uit. Voordat T’Challa terugkomt uit ‘de dood’ ziet en spreekt hij zijn vader nogmaals. In deze scene zijn weer andere symbolen zichtbaar op zijn T’Chaka’s kleding, een daarvan is het symbool “Dwennimmen”. Dit is het symbool van nederigheid samen met kracht. Het staat voor het feit dat zelfs de sterksten nederig moeten zijn. Overigens refereert dit ook weer naar het verhaal van Ausar. Aangezien de ram een van de symbolen van Ausar is en dit Adinkrasymbool ook staat voor ramshorens, zien we zoals we al eerder schreven de link tussen Ausar en T’Chaka, de overleden koning die wordt opgevolgd door zijn zoon. Met nederigheid en met kracht zal T’Challa zijn taak als koning vervullen.
Zoals wij al zeiden is dit slechts een greep uit de adinkrasymbolen die zichtbaar zijn in deze film.
Zoals wij in ons eerste artikel aangaven, kunnen wij een heel boekwerk maken ten aanzien van de decoded over Black Panther. Wij hebben ons beperkt tot de twee thema’s in deze twee artikelen. Maar dat de film volstaat met symbolen en codes van en over de Afrikaanse cultuur van toen en nu staat vast. We hopen met deze decodeds een basis te hebben gegeven op weg naar het ontcijferen van Afrika voor slavernij en kolonialisme. Een tijd dat alles wat Afrikaanse oorsprong had van ongekende wetenschap en goddelijkheid was.
22 november 2018 komt het eerste boek van Blaka uit met als onderwerp Afrikaanse spiritualiteit en holistisch welzijn. Het zal een handboek vormen voor hoe spiritualiteit van Afrikaanse oorsprong toe te passen in het dagelijkse leven voor holistisch welzijn.